Als onderdeel van Project Yahuarcaca hebben wij in de maanden mei en juni 2015 een pilot project uitgevoerd met de leraren en kinderen van groep 1 t/m 5 van de lokale basisschool San Fernando in de Tikuna gemeenschap San Sebastián. De pilot was gericht op het integreren van traditionale kennis over de natuur en territorium in het onderwijs curriculum, gebaseerd op traditionele onderwijs methoden én in lijn met de Colombiaanse onderwijscompetenties en prestaties. De ontwikkeling en uitvoering van deze pilot werd geleidt door Abel Santos, een ervaren pedagoog en linguist en bovendien zelf Tikuna.

De aanleiding voor het ontwikkelen en uitvoeren van deze pilot kwam vanuit de inheemse organisatie AZCAITA en het inheems onderwijsinstituut (OI) Francisco José de Caldas. Sinds enkele jaren werken zij namelijk aan de ontwikkeling van een eigen-onderwijs-model of in het spaans Modelo de Educación Propia; een onderwijsmodel waarbij kennis en onderwijsmethoden vanuit de traditie en cultuur zijn ingeweven. Echter tot op heden hadden zij nog geen praktische ervaring(en) om lering uit te trekken. Zodoende is er in samenspraak besloten hier gezamelijk werk van te maken.

Het ontwikkelingsproces van deze pilot bestond uit de volgende stappen en activiteiten:

1. Januari-februari 2015. Het identificeren en vastleggen van een eigen of traditioneel pedagogisch model. Aan de hand van bijeenkomsten en gesprekken met ouderen, ouders, kinderen, dorpsleiders en leraren van verschillende gemeenschappen.
2. Maart-april 2015. Het vormgeven en plannen van de pilot met de leraren van de basisschool San Fernando. Volgens het eerder vastgestelde pedagogisch model én in lijn met de door de overheid opgestelde onderwijscompetenties en prestaties.
3. Mei-juni 2015. Uitvoering van de pilot volgens planning. Uitvoeren van tussentijdse evaluaties met leraren en kinderen.
4. Juli-augustus 2015. Evaluatie en rapportering van het gehele proces.

In de komende maand september worden de resultaten gepresenteerd en de ervaringen gedeeld met het inheems onderwijsinstituut Francisco José de Caldas, AZCAITA en de gemeenschappen.