Laat in de 17e eeuw hebben de Xavante voor het eerst contact gehad met de westerse wereld. Deze kolonisten probeerden de Xavante te onderwerpen aan hun manier van leven. Dit leidde tot een conflictsituatie waarna de Xavante besloten dieper de savanne in te trekken.

Tot de jaren dertig van de 20ste eeuw konden de Xavante redelijk ongestoord hun traditionele manier van leven leiden. Na dit tijdstip kwam dit traditionele bestaan echter onder druk te staan, doordat de kolonisten bij de exploratie van nieuw land het leefgebied van de Xavante opnieuw binnendrongen. Door hun eerdere ervaring stonden de Xavante argwanend tegenover dit contact, hetgeen opnieuw leidde tot confl ictsituaties.

In 1946 werden de Xavante in door kolonisten gebouwde nederzettingen geplaatst, mochten ze hun eigen taal niet meer spreken en werden de kinderen van de ouders gescheiden. Door de aanhoudende druk van de Braziliaanse overheid en de grote sterfte onder de Xavante aan voor hen onbekende ziekten zijn ze in de loop van de jaren vijftig nooggedwongen akkoord gegaan met een
reservaat als leefgebied.

Ook in dit reservaat werd hen weinig rust gegund. Langzamerhand probeerden boeren gesteund door corruptie en wetteloosheid, langzaam het reservaat in te nemen. Er werden groepen huurmoordenaars ingezet om het verzet van de Xavante te breken. Eind jaren zeventig begonnen de Xavante een offensief, overvielen daarbij de boeren en zette hen vervolgens uit het reservaat.

Anno 2009 worden ze geconfronteerd met een tegenstander die veel moeilijker te bestrijden is. De economische belangen van de buitenwereld. De overheid heeft het plan om de rivier Rio das Mortas waar de indianen aan leven, uit te diepen en zo geschikt te maken voor het transport van soja voor onder andere de Europese markt. Deze exploitatie van de rivier zal enorme impact hebben op het
milieu. De intensieve scheepvaart en de daarbij behorende baggerwerkzaamheden zullen een negatieve invloed hebben op de fl ora en fauna in en rond deze rivier. Een gebied dat een belangrijke voedselbron vormt voor de Xavante. De bestaanszekerheid van de Xavante staat dus nog steeds onder druk.